Tham dự có đại diện các bộ, ngành thành viên Ban chỉ đạo 138/CP của Chính phủ, đại diện Đại sứ quán một số nước tại Việt Nam (Đại sứ quán Thụy Điển, Anh, Myanma), đại diện các Tổ chức Liên Hợp quốc tại Việt Nam, các tổ chức Phi Chính phủ và hơn 30 các cơ quan thông tấn báo chí. Chủ trì cuộc họp báo có Thiếu tướng Nguyễn Phong Hòa - Phó Tổng Cục trưởng Tổng cục Cảnh sát, Bộ Công an; ông Lê Thanh Lâm- Phó cục trưởng Cục Báo chí, Bộ Thông tin và Truyền thông; Đại tá Lê Văn Chương – Phó cục trưởng Cục tham mưu Cảnh sát, Bộ Công an và đại diện Quyền Điều phối viên thường trú Liên hợp quốc tại Việt Nam.
Trước tình hình nghiêm trọng của tệ nạn mua bán người, Quốc hội đã ban hành Luật Phòng chống mua bán người; sửa đổi, bổ sung Bộ Luật Hình sự về phần liên quan tội phạm mua bán người. Chính phủ quan tâm chỉ đạo các Bộ, ngành và địa phương, phê duyệt các Chương trình quốc gia về phòng chống mua bán người giai đoạn 2004 - 2010, giai đoạn 2011- 2015 và giai đoạn 2016 - 2020; ban hành trên 30 văn bản hướng dẫn thực hiện. Tại địa phương dưới sự chỉ đạo của các bộ, ngành đã nỗ lực thực hiện và thu được những kết quả nổi bật: riêng giai đoạn 2011 - 2015, các cơ quan chức năng đã điều tra, khám phá trên 2.200 vụ, bắt hơn 3.300 đối tượng, tổ chức giải cứu, tiếp nhận gần 4.500 nạn nhân. Hợp tác quốc tế được tăng cường và mở rộng, khẳng định và thực hiện đầy đủ, có trách nhiệm, hiệu quả các cam kết của Việt Nam trước cộng đồng quốc tế về phòng, chống mua bán người. Công tác truyền thông trên các phương tiện thông tin đại chúng cũng như trực tiếp tại cộng đồng đã tạo ra sự chuyển biến cơ bản về nhận thức và hành động trong xã hội.
Tuy nhiên, tình hình hoạt động tội phạm mua bán người vẫn diễn biến phức tạp và có xu hướng tăng (trong giai đoạn 2011 - 2015, phát hiện tăng 11,6% số vụ so với cùng kỳ thời gian trước), trong đó, nguyên nhân cơ bản là do lợi nhuận, mất cân bằng về giới, do khó khăn về kinh tế, thất nghiệp, thiếu việc làm, do thông thoáng trong xuất nhập cảnh; do mất cảnh giác, nhẹ dạ cả tin của người dân; công tác truyền thông, đấu tranh, trấn áp tội phạm mua bán người chưa đủ mạnh; hệ thống chính sách pháp luật và hợp tác quốc tế chưa hoàn thiện, thiếu nguồn lực.
Để khắc phục tình trạng trên và thể hiện cam kết, nỗ lực của Chính phủ Việt Nam trước cộng đồng quốc tế, đại diện lãnh đạo Tổng cục Cảnh sát, Bộ Công an cho biết: “Ngày 10/5/2016, Thủ tướng ban hành Quyết định số 793/QĐ-TTg lấy ngày 30/7 hằng năm là “Ngày toàn dân phòng, chống mua bán người”, với mục tiêu huy động mọi nguồn lực, phát huy sức mạnh tổng hợp của cả hệ thống chính trị và toàn dân tham gia phòng ngừa, ngăn chặn, tiến tới đẩy lùi tội phạm mua bán người trên phạm vi toàn quốc”. Đại diện của Liên Hợp Quốc tại Việt Nam nhấn mạnh: “Mua bán người là một tội ác chống lại loài người vì nó vi phạm nghiêm trọng các quyền con người và đang diễn ra ngày càng phức tạp với thủ đoạn ngày càng tinh vi. Liên Hợp Quốc cam kết luôn đồng hành cùng với Chính phủ Việt Nam trong công tác phòng, chống mua bán người cũng như thúc đẩy việc thực hiện các cam kết quốc tế và sự hợp tác giữa các Chính phủ để giải quyết vấn nạn này”.
Tại Việt Nam, đây là năm đầu tiên tổ chức hưởng ứng “Ngày toàn dân phòng, chống mua bán người”. Ngày 03/6/2016, Ban Chỉ đạo phòng, chống tội phạm của Chính phủ đã ban hành Kế hoạch số 161/BCĐ chỉ đạo các Bộ, ngành và địa phương tổ chức triển khai thực hiện, trong đó, tập trung vào các hoạt động chính sau:
- Tổ chức Hội nghị trực tuyến toàn quốc quán triệt Chương trình phòng, chống mua bán người giai đoạn 2016 - 2020.
- Các Bộ, ngành, UBND các địa phương ban hành kế hoạch và tổ chức triển khai “Ngày toàn dân phòng, chống mua bán người” một cách rộng khắp, thiết thực, cụ thể và hiệu quả. Đại sứ quán, cơ quan đại diện Việt Nam ở nước ngoài tuyên truyền, phổ biến rộng rãi tới cộng đồng người Việt Nam nước sở tại về “Ngày toàn dân phòng, chống mua bán người”.
- Trung ương Hội liên hiệp Phụ nữ Việt Nam phối hợp với Bộ Công an, UBND tỉnh Lào Cai tổ chức Lễ phát động hưởng ứng “Ngày toàn dân phòng, chống mua bán người” vào thứ 7, ngày 30/7/2016, tại tỉnh Lào Cai.
- Chỉ đạo, định hướng các cơ quan thông tấn báo chí tiếp tục duy trì và xây dựng mới chuyên trang, chuyên mục, các tin, bài, phim phóng sự, phim tài liệu, đăng phát các thông điệp phòng, chống mua bán người và tăng thời lượng, tần suất thông tin về phòng, chống mua bán người thường xuyên, liên tục.
- Tiếp tục triển khai đợt cao điểm tấn công trấn áp tội phạm mua bán người trên phạm vi cả nước (từ ngày 01/5 - 31/7/2016); phối hợp với Viện Kiểm sát, Tòa án các cấp đẩy nhanh tiến độ điều tra, truy tố các vụ án mua bán người, lựa chọn các vụ án điển hình và tổ chức xét xử lưu động nhằm răn đe tội phạm, phát động phong trào quần chúng nhân dân.
- Khẩn trương nghiên cứu, xây dựng, phê duyệt và tổ chức triển khai các đề án (về truyền thông; đấu tranh; tiếp nhận, hỗ trợ nạn nhân; hoàn thiện pháp luật và hợp tác quốc tế) thuộc Chương trình 130/CP giai đoạn 2016 - 2020.
- Đề xuất, tổ chức tổng điều tra, khảo sát toàn quốc về nạn nhân bị mua bán và người nghi bị mua bán người giai đoạn 2011 - 2015.
- Tổ chức các hội thảo chuyên đề nhằm nâng cao hiệu quả công tác phòng, chống mua bán người. Công bố 2 bộ tài liệu và tổ chức triển khai tập huấn liên ngành về phòng, chống mua bán người và bảo vệ nạn nhân trong quá trình điều tra, truy tố, xét xử vụ án mua bán người.
- Nghiên cứu, đề xuất các quy trình cụ thể để động viên, khen thưởng kịp thời các tập thể, cá nhân có thành tích xuất sắc trong phòng, chống mua bán người./.
Lưu Hiền
