Đầu năm 2016, UBND tỉnh Bắc Kạn đã chỉ đạo thí điểm thành lập 04 Đội Công tác XHTN cấp xã tại phường Phùng Chí Kiên (thành phố Bắc Kạn); thị trấn Bằng Lũng (huyện Chợ Đồn); thị trấn Phủ Thông (huyện Bạch Thông) và xã Vân Tùng (huyện Ngân Sơn). Sau 2 năm hoạt động, các Đội Công tác XHTN đã đạt được những kết quả bước đầu, góp phần quan trọng giúp công tác phòng, chống tệ nạn xã hội trên địa bàn có chuyển biến rõ rệt, được các cấp, các ngành và nhân dân đánh giá cao.

Xác định công tác tuyên truyền, giáo dục phòng ngừa là một nhiệm vụ cơ bản của Đội, các tình nguyện viên Đội Công tác XHTN đã tích cực, chủ động phối hợp với các ngành, đoàn thể, khu dân cư tổ chức tuyên truyền về phòng, chống ma túy, các biện pháp hỗ trợ người nghiện tái hòa nhập cộng đồng, lồng ghép trong các hội nghị của các ban, ngành, đoàn thể, tổ chức xã hội, các cuộc họp thôn, tổ và tuyên truyền trong trường học được gần 50 buổi; cấp phát gần 1.000 tờ rơi tuyên truyền về ma túy, tác hại của ma túy, mại dâm, phòng chống HIV/AIDS; tuyên truyền các chính sách hỗ trợ cai nghiện trên hệ thống loa truyền thanh của xã, phường, thị trấn. Qua đó đã dần tác động, giúp người dân hiểu rõ tác hại và nắm được các biện pháp phòng ngừa tệ nạn ma túy, mại dâm, lây nhiễm HIV/AIDS.

Bên cạnh công tác tuyên truyền, tình nguyện viên Đội Công tác XHTN còn tích cực tham gia tư vấn, giáo dục, cảm hoá, vận động, hỗ trợ người nghiện ma tuý cai nghiện, người bán dâm hoàn lương, nạn nhân bị mua bán tái hoà nhập cộng đồng. Đội đã phân công cụ thể cho từng thành viên tiếp cận và giúp đỡ người sau cai nghiện ma tuý, người bị nhiễm HIV tại cộng đồng, giúp họ quên đi mặc cảm, có động lực vươn lên trong cuộc sống, tái hoà nhập cộng đồng. Các Đội đã tổ chức tư vấn cho 182 lượt người nghiện ma tuý, người có nguy cơ cao, góp phần làm giảm phát sinh người nghiện mới; vận động 03 người đi cai nghiện tự nguyện; phối hợp với Công an phường lập hồ sơ 02 người đi cai nghiện bắt buộc tại Cơ sở Cai nghiện ma túy của tỉnh, giúp đỡ hỗ trợ lợp mái nhà cho 02 gia đình người nghiện; vận động 47 người nghiện ma túy điều trị thay thế bằng methadone; vận động 21 người tham gia đi nhặt bơm kim tiêm.

Điển hình như Đội Công tác XHTN xã Vân Tùng đã phối hợp tiến hành 12 buổi xét nghiệm chất gây nghiện, kết quả phát hiện 14/15 người dương tính với ma túy, đưa vào hồ sơ quản lý. Đội Công tác XHTN thị trấn Bằng Lũng phối hợp với cơ quan chức năng bắt giữ 15 đối tượng liên quan đến ma túy, trong đó có 05 đối tượng là người địa phương, cung cấp cho Công an thị trấn và Công an huyện thông tin về 07 đối tượng sử dụng, mua bán trái phép chất ma túy. Đội Công tác XHTN phường Phùng Chí Kiên thông tin cho phòng PC47 Công an tỉnh truy bắt 02 vụ buôn bán trái phép chất ma túy, bắt 03 đối tượng; cùng với Công an phường tuần tra 15 buổi, phát hiện các hành vi vi phạm pháp luật về phòng chống ma túy, cung cấp các tin có chất lượng báo cơ quan chức năng xử lý; quản lý 06 đối tượng hết thời hạn tù về địa phương; 01 người nghiện tái hoàn nhập cộng đồng; lập hồ sơ đưa 01 đối tượng đi trại giáo dưỡng.

Tình nguyện viên Đội Công tác XHTN đều là người cư trú ổn định trên địa bàn, có uy tín và thân thiện với nhân dân, vì vậy có nhiều thuận lợi trong việc nắm diễn biến tư tưởng, hoàn cảnh từng con người trên địa bàn để vận động người nghiện đi cai nghiện, chữa trị, kèm cặp giúp đỡ họ tái hòa nhập cộng đồng... Đội Công tác XHTN thị trấn Bằng Lũng đã tham gia tư vấn, giới thiệu 08 người có nguy cơ lây nhiễm HIV đi Thái Nguyên xét nghiệm. Đội Công tác XHTN thị trấn Phủ Thông tổ chức tư vấn giới thiệu việc làm cho 02 người nghiện ma túy đang điều trị Methadone, từ đó, tạo việc làm cho bản thân họ và tránh được những tác động tiêu cực từ việc không có việc làm. Đội Công tác XHTN phường Phùng Chí Kiên vận động thành lập nhóm bốc vác, làm thuê lao động tại địa phương gồm 08 người.

Với những hoạt động thiết thực kể trên, Đội Công tác XHTN đã trở thành nhân tố tích cực trong việc tham gia với các ngành chức năng giúp chính quyền cơ sở, lực lượng chức năng kiểm soát địa bàn, đặc biệt là các ổ nhóm, tụ điểm, khu vực có yếu tố nguy cơ cao về tệ nạn ma tuý, mại dâm trên địa bàn.

Có thể khẳng định, hoạt động của các Đội Công tác XHTN đã góp phần nâng cao nhận thức của cộng đồng về tác hại của ma túy, mại dâm và các biện pháp phòng ngừa. Đồng thời, giúp cấp ủy, chính quyền địa phương nắm chắc tình hình cơ sở để quản lý, tư vấn, giáo dục, cảm hóa, vận động, hỗ trợ người nghiện ma túy cai nghiện, người sau cai hoà nhập cộng đồng. Chính vì vậy, năm 2018, UBND tỉnh đã đồng ý tiếp tục duy trì hoạt động của 04 Đội Công tác XHTN đã thành lập và thành lập mới 01 Đội Công tác XHTN tại phường Sông Cầu, thành phố Bắc Kạn./.

T.T