Quyết liệt đấu tranh với tội phạm ma túy
Báo cáo tại Hội nghị, lãnh đạo Bộ Công an cho biết, thời gian qua, tình hình an ninh, chính trị trên thế giới tiếp tục có những diễn biến phức tạp, tiềm ẩn nhiều yếu tố bất ổn, khó dự báo. Công tác đấu tranh với tội phạm ma túy của các quốc gia thời gian gần đây cho thấy, tội phạm đang gia tăng thẩm lậu ma túy vào khu vực Đông Nam Á, trong đó có Việt Nam. Ma túy chủ yếu từ nước ngoài được mua bán, vận chuyển trái phép với số lượng ngày càng lớn về Việt Nam tiêu thụ hoặc tiếp tục vận chuyển đi nước thứ ba. Nhất là, thời gian gần đây, xuất hiện ngày càng nhiều dạng ma túy mới, núp bóng, ngụy trang dưới nhiều dạng như sản phẩm đồ uống, thực phẩm, thuốc lá thế hệ mới...
Việc sử dụng ma túy tổng hợp trong thanh thiếu niên tăng nhanh; tình trạng người sử dụng chất ma túy trái phép, người nghiện ma túy ở ngoài xã hội, không được theo dõi, quản lý đã gây ra nhiều vụ phạm pháp hình sự, trong đó đáng chú ý là số đối tượng “ngáo đá” bị rối loạn tâm thần, mất kiểm soát hành vi gây ra các vụ giết người, cố ý gây thương tích, tai nạn giao thông… đặc biệt nghiêm trọng, làm chết, bị thương nhiều người. Bộ Công an với vai trò cơ quan Thường trực phòng, chống ma túy của Ủy ban quốc gia phòng, chống AIDS và phòng, chống tệ nạn ma túy, mại dâm đã chủ trì, phối hợp với các ban, bộ, ngành, địa phương tham mưu Đảng, Nhà nước, Chính phủ, Quốc hội ban hành nhiều văn bản lãnh đạo, chỉ đạo công tác phòng, chống và kiểm soát ma túy.
Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính phát biểu chỉ đạo
Công tác đấu tranh chống tội phạm về ma túy đã chú trọng vào các tuyến, địa bàn trọng điểm. Các lực lượng chuyên trách của Công an, Bộ đội Biên phòng, Cảnh sát Biển, Hải quan đã phối hợp, hiệp đồng hiệu quả, phát hiện, triệt phá nhiều đường dây mua bán, vận chuyển ma túy lớn, hoạt động liên tuyến, liên tỉnh, xuyên quốc gia. Công tác điều tra, truy tố, xét xử tội phạm ma túy được tiến hành kịp thời, nghiêm minh, đúng pháp luật. Tình trạng tái trồng cây có chứa chất ma túy cơ bản được ngăn chặn. Công tác kiểm soát các hoạt động hợp pháp liên quan đến ma túy có nhiều chuyển biến tích cực. Công tác rà soát, thống kê, quản lý người nghiện, người sử dụng trái phép chất ma túy; lập hồ sơ đưa đi cai nghiện bắt buộc được quan tâm, chỉ đạo và thực hiện thống nhất, đồng bộ trên phạm vi toàn quốc. Hợp tác quốc tế về phòng, chống ma túy được tăng cường mở rộng, góp phần quan trọng bảo vệ an ninh quốc gia, bảo đảm trật tự an toàn xã hội, phục vụ đắc lực công cuộc xây dựng và phát triển đất nước.
Trong năm 2022, các lực lượng chuyên trách đấu tranh chống tội phạm ma túy của Bộ Công an, Bộ Quốc phòng, Bộ Tài chính đã phối hợp, hiệp đồng phát hiện hiện, bắt giữ 26.967 vụ, 41.308 đối tượng phạm tội về ma túy; thu giữ 809 kg heroin, 6,1 tấn ma túy tổng hợp, 867 kg cần sa và trên 1 tấn ma túy khác; triệt xóa 417 điểm, 43 tụ điểm phức tạp về ma túy; đấu tranh 1.563 vụ lợi dụng cơ sở kinh doanh có điều kiện về an ninh trật tự và dịch vụ nhạy cảm để sử dụng ma túy.
Viện Kiểm sát nhân dân các cấp thực hành quyền công tố và kiểm sát điều tra 29.069 vụ, 41.313 bị can về ma túy. Tòa án nhân dân các cấp giải quyết 27.030 vụ, 39.322 bị cáo phạm tội về ma túy theo thủ tục sơ thẩm. Công tác điều tra, truy tố, xét xử tội phạm về ma túy được tiến hành kịp thời, nghiêm minh, đúng pháp luật và đạt tỉ lệ cao (90,4% về số vụ; 89,3% số bị cáo).
Công tác rà soát, thống kê, quản lý người nghiện, người sử dụng trái phép chất ma túy; lập hồ sơ đưa đi cai nghiện bắt buộc được quan tâm, chỉ đạo và thực hiện thống nhất, đồng bộ trên phạm vi toàn quốc.
Không "khoán trắng" cho lực lượng Công an
Phát biểu tại hội nghị, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính nhấn mạnh, tệ nạn ma túy đã và đang trở thành hiểm họa lớn của nhân loại. Đảng, Nhà nước ta rất quan tâm lãnh đạo, chỉ đạo, ban hành và triển khai thực hiện nhiều chủ trương, cơ chế, chính sách phòng, chống và kiểm soát ma túy trong tình hình mới, trong đó, Quốc hội đã thông qua Luật Phòng, chống ma túy, có hiệu lực thi hành từ 01/01/2022.
Các bộ, ngành và địa phương đã triển khai nghiêm túc Luật Phòng, chống ma túy, đạt kết quả quan trọng. Cụ thể, nhận thức và hành động về công tác phòng, chống ma túy tiếp tục chuyển biến tích cực; hệ thống thể chế, cơ chế, chính sách về phòng, chống ma túy ngày càng được hoàn thiện; các lực lượng phòng, chống ma túy tích cực bám sát địa bàn, nắm tình hình đối tượng; chủ động mở nhiều đợt cao điểm tấn công, trấn áp tội phạm ma túy trên các tuyến, địa bàn trọng điểm; công tác quản lý người nghiện, người sử dụng trái phép chất ma túy, công tác cai nghiện, quản lý sau cai đã triển khai thực hiện xuyên suốt từ Trung ương đến các xã, phường, thị trấn; công tác phối hợp giữa các lực lượng chuyên trách phòng, chống tội phạm ma túy được triển khai đồng bộ, hiệu quả; hợp tác quốc tế trong phòng, chống ma túy được tăng cường, đạt hiệu quả cao…
Thủ tướng cũng thẳng thắn chỉ rõ một số hạn chế trong công tác phòng, chống ma túy, đó là: Một số địa phương, nhất là ở cơ sở cấp ủy, chính quyền chưa huy động được sức mạnh tổng hợp trong công tác phòng, chống, kiểm soát ma túy; thiếu cơ chế vận hành, thiếu sự kiểm tra, đôn đốc, giám sát trong phòng, chống ma túy; sự phối hợp giữa các cấp, ngành, cơ quan còn thiếu chặt chẽ, còn tình trạng “khoán trắng” cho lực lượng Công an; thiếu trạm y tế cấp xã, nguồn nhân lực y, bác sỹ đủ điều kiện xác định tình trạng nghiện; công tác quản lý sau cai nghiện còn hạn chế, chưa có nhiều mô hình hiệu quả giúp người sau cai nghiện tái hòa nhập cộng đồng; kinh phí trong công tác quản lý người nghiện, người sử dụng trái phép chất ma túy, cai nghiện ma túy tại nhiều địa phương còn hạn chế…
Thủ tướng Chính phủ nhấn mạnh, công tác phòng, chống và kiểm soát ma túy luôn phải đặt dưới sự lãnh đạo, chỉ đạo trực tiếp của các cấp ủy Đảng, sự quản lý của chính quyền các cấp, nhất là ở cơ sở xã, phường. Trong đó lực lượng Công an nhân dân là nòng cốt, song không “khoán trắng” cho lực lượng Công an.
Thứ trưởng Bộ LĐTBXH Nguyễn Văn Hồi tham luận tại Hội nghị
Về nhiệm vụ, giải pháp trọng tâm thời gian tới, Thủ tướng Chính phủ yêu cầu các bộ, ngành, địa phương, nhất là ở cơ sở; căn cứ chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn, tổ chức lãnh đạo, chỉ đạo đấu tranh phòng, chống ma túy từ sớm, từ xa, ngay từ cơ sở; tiếp tục rà soát, sửa đổi, bổ sung, hoàn thiện hệ thống văn bản pháp luật liên quan, tạo cơ sở pháp lý đầy đủ, đồng bộ về công tác phòng, chống ma túy; khẩn trương kiện toàn Ban Chỉ đạo phòng, chống AIDS, ma túy, mại dâm các cấp; tăng cường hợp tác quốc tế, nhất là các nước có chung đường biên giới và các quốc gia có tiềm lực về kinh tế, kinh nghiệm trong công tác phòng, chống ma túy; đẩy mạnh triển khai Chương trình phòng, chống ma túy giai đoạn 2021 - 2025...
Cụ thể, Thủ tướng yêu cầu Bộ Công an thực hiện tốt chức năng là cơ quan thường trực về phòng, chống ma túy; tập trung đấu tranh, triệt xóa các cơ sở, điểm, tụ điểm phức tạp về ma túy; tăng cường phối hợp với các cơ quan liên quan quản lý chặt chẽ người sử dụng trái phép chất ma túy, ngăn chặn để họ không trở thành người nghiện và thực hiện các hành vi vi phạm pháp luật.
Bộ Quốc phòng quản lý chặt chẽ tuyến biên giới; phối hợp với lực lượng Công an để phòng, chống ma túy từ xa, nhất là khu vực biên giới, trên biển.
Bộ Tài chính, Bộ Công Thương, Bộ Y tế theo chức năng, nhiệm vụ quản lý nhà nước được giao, nghiên cứu ban hành, sửa đổi, bổ sung các quy định có liên quan; chỉ đạo các đơn vị chức năng tăng cường kiểm tra, giám sát, kịp thời phát hiện, xử lý nghiêm các tổ chức, cá nhân vi phạm, nhất là các hành vi mua bán, vận chuyển, lưu hành các mặt hàng không rõ nguồn gốc xuất xứ, bị lợi dụng để ma túy “núp bóng”.
Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội tổ chức đánh giá hiệu quả các biện pháp cai nghiện, nhất là biện pháp cai nghiện tự nguyện tại gia đình, cộng đồng và hoạt động của các cơ sở cai nghiện ma túy công lập; sớm đề xuất giải pháp nâng cao hiệu quả công tác cai nghiện và quản lý sau cai.
Bộ Thông tin và Truyền thông đẩy mạnh, đa dạng hóa các hình thức tuyên truyền, giáo dục phòng, chống ma túy, nhất là tại các “điểm nóng” về ma túy và nhóm nguy cơ cao.
Đặc biệt, Thủ tướng yêu cầu UBND các tỉnh, thành phố tăng cường lãnh đạo, chỉ đạo, tổ chức phòng, chống và kiểm soát ma túy; thành lập Ban Chỉ đạo cấp tỉnh và ban hành Kế hoạch phòng, chống ma túy; ưu tiên, bố trí kinh phí phù hợp; sửa chữa, nâng cấp hoặc xây mới cơ sở cai nghiện ma túy công lập đáp ứng yêu cầu, trong đó, lưu ý hợp tác công tư trong công tác này; tăng cường công tác quản lý người nghiện, người sử dụng trái phép chất ma túy và quản lý sau cai nghiện; nắm chắc tình hình tại cơ sở, xây dựng xã, phường, thị trấn không có ma túy./.
NC (t/h)
