Đội tình nguyện đã tổ chức các hoạt động thông tin, tuyên truyền, giáo dục phòng ngừa, ngăn chặn tệ nạn ma túy, mại dâm, giảm lây nhiễm và giảm tác hại của HIV/AIDS, hỗ trợ nạn nhân bị mua bán trở về tại cộng đồng. Đây là nhiệm vụ cơ bản, quan trọng nhất của Đội tình nguyện nhằm mang đến cho người dân, cộng đồng những thông tin cơ bản về tình hình tệ nạn ma túy, mại dâm, HIV/AIDS, mua bán người, những loại ma túy mới, tác hại, hậu của nó; các hình thức cai nghiện, điều trị nghiện hiện nay, những người có nguy cơ cao bị lợi dụng hoạt động mại dâm, người có nguy cơ cao bị mua bán, chính sách về hỗ trợ vay vốn, tạo việc làm. Mỗi huyện có những đặc thù riêng và có cách làm riêng. Qua hoạt động này đã nâng cao nhận thức của người dân nói chung và người nghiện, gia đình người nghiện nói riêng về tác hại, hậu quả của tệ nạn xã hội, từ đó trang bị cho mình cách phòng tránh.
Các Đội tình nguyện đã tổ chức các hình thức tuyên truyền như truyền thông nhóm nhỏ (mỗi buổi từ 10 -20 người), truyền thông mở rộng như truyền thông lồng ghép tại các buổi họp tổ, thôn, ngày toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa, Ngày Toàn dân phòng, chống ma túy 26/6 với sự tham gia của cán bộ, nhân dân, học sinh, sinh viên, chiến sĩ các lực lượng vũ trang trên địa bàn; tại buổi truyền thông các thành viên Đội tình nguyện phối hợp với các cơ quan chức năng trên địa bàn như Công an huyện, công an xã, phường, thị trấn, Trung tâm y tế huyện tuyên truyền về công tác phòng, chống ma túy, mại dâm, HIV/AIDS; giao lưu với khán giả về công tác phòng, chống tệ nạn xã hội; đan xen vào chương trình là các tiết mục văn nghệ với nội dung về phòng, chống tệ nạn xã hội.
Ngoài ra, các Đội tình nguyện còn tham gia quản lý, tư vấn, giáo dục, cảm hóa, vận động, hỗ trợ người nghiện ma túy cai nghiện, người bán dâm hoàn lương, nạn nhân bị mua bán hòa nhập cộng đồng. Hoạt động này đã phát huy hết thế mạnh của tình nguyện viên, là những người sinh sống cùng địa bàn đối với những người mắc tệ nạn xã hội, những người đồng đẳng, người có uy tín nên thuận lợi trong việc tiếp cận, chia sẻ khó khăn trong cuộc sống gia đình… để từ đó vận động, cảm hóa để họ quyết taam, tự nguyện chữa trị, hòa nhập cộng đồng.
Từ năm 2013 đến nay, các Đội tình nguyện đã tổ chức tiếp cận, tư vấn cá nhân được 5.472 lượt/2142 người, qua đó đã có 2.464 lượt người tự nguyện đăng ký cai nghiện tại cộng đồng, gia đình, 1.227 lượt người đăng ký cai nghiện tại cơ sở cai nghiện, 1.245 người đăng ký điều trị thay thế bằng thuốc Methadone.
Bên cạnh việc tuyên truyền, tư vấn, giáo dục cảm hóa đối tượng, các Đội tình nguyện còn phát hiện các hành vi vi phạm về phòng, chống ma túy, mại dâm, HIV/AIDS, mua bán người để báo cho các cơ quan chức năng xử lý và có biện pháp ngăn chặn. Đội tình nguyện có vai trò quan trọng trong việc đảm bảo an ninh trật tự, an toàn xã hội, nhiều tụ điểm buôn bán ma túy, nhiều ổ mại dâm được triệt phá từ các nguồn tin của Đội tình nguyện. Nhờ có các nguồn tin của Đội tình nguyện, các cơ quan chức năng đã triệt phá được 117 vụ, bắt xử lý 159 đối tượng liên quan đến ma túy, thu giữ 5 bánh heroin, 15.876 viên ma túy tổng hợp, 1,6kg thuốc phiện, triệt phá 100m2 diện tích trồng cây thuốc phiện, bắt, xử lý 32 vụ/63 đối tượng mua bán người.
Các Đội tình nguyện đã tham gia thực hiện các chương trình kinh tế- xã hội như: xóa đói, giảm nghèo, dạy nghề, tạo việc làm, giảm kỳ thị và phân biệt đối xử, tiếp cận các dịch vụ y tế, xã hội, giúp đỡ người nghiện ma túy sau cai nghiện, người bán dâm hoàn lương, nạn nhân bị mua bán trở về ổn định cuộc sống, hòa nhập cộng đồng, đã giúp nhiều người mắc tệ nạn xã hội được tiếp cận các dịch vụ như: vay vốn phát triển sản xuất, học nghề, chuyển đổi việc làm, khám sức khỏe định kỳ. Vận động các tổ chức trên địa bàn tạo việc làm giúp đỡ người sau cai nghiện ma túy, nạn nhân bị mua bán trở về ổn định cuộc sống. Đẩy mạnh thực hiện phong trào “Tình nguyện viên giúp đỡ người nghiện ma túy cai nghiện và hòa nhập cộng đồng”, các Đội đã phân công nhiệm vụ cho mỗi tình nguyện viên giúp đỡ ít nhất từ 1- 2 người nghiện ma túy, người sau cai ổn định cuộc sống, phòng chống tái nghiện. Một số Đội đã làm tốt như Đội thị trấn Phố Lu, huyện Bảo Thắng, Đội phường Cốc Lếu, Pom Hán, Duyên Hải, thành phố Lào Cai đã giới thiệu cho nhiều người sau cai nghiện có việc làm, thu nhập ổn định. Đã gắn kết với các tổ chức tín dụng trên địa bàn cho nhiều hộ gia đình có người sau cai nghiện được vay vốn qua kênh Ngân hàng Chính sách xã hội. Huyện Bảo Thắngđã cho 11 hộ gia đình có người nghiện vay vốn với số tiền 285 triệu đồng; thành phố Lào Cai đã cho 25 hộ gia đình có người nghiện vay vốn với số tiền 132 triệu đồng, xã Tả Van, huyện Sa Pa có 02 hội vay vốn làm ăn phát triển tốt là hộ: Lồ Thị Thời, thôn Tả Van Dáy 1 và hộ Phì Thị kèn, thôn Tả Van Dáy 2; huyện Mường Khương có 01 người cai nghiện thành công, cùng gia đình tham gia phát triển kinh tế, đồng thời, tích cực tham gia hoạt động Đội tình nguyện.
Có 300 lượt người bán dâm được hỗ trợ, trong đó, số được hỗ trợ về y tế, chăm sóc sức khỏe, cung cấp các dịch vụ về phòng, chống lây nhiễm HIV/AIDS, 44 người, tư vấn, trợ giúp pháp lý 300 người, hỗ trợ giáo dục, dạy nghề 25 lượt người, tham gia sinh hoạt tại các Câu lạc bộ đồng đẳng, các nhóm tự lực 30 lượt.
Thực hiện Quyết định số 29/2014/QĐ- TTg của Thủ tướng Chính phủ cho vay vốn đối với hộ gia đình và người nhiễm HIV, người sau cai nghiện ma túy, người điều trị các chất dạng thuốc phiện bằng thuốc thay thế, người bán dâm hoàn lương, hiện nay đã phân bổ nguồn vốn 2 tỷ đồng cho các huyện, thành phố, Sở LĐTBXH đã có văn bản hướng dẫn các phòng Lao động- TBXH chỉ đạo, hướng dẫn UBND các xã, phường, thị trấn, Đội tình nguyện tổ chức tuyên truyền, khảo sát lập danh sách các cá nhân và hộ gia đình đăng ký vay vốn và tiến hành giải ngân theo quy định.
M. T