Công tác phòng, chống ma túy, mại dâm, HIV/AIDS thời gian qua luôn được Đảng và Nhà nước quan tâm chỉ đạo, có nhiều biện pháp đồng bộ, quyết liệt và đã đạt được nhiều kết quả quan trọng. Công tác xây dựng, hoàn thiện thể chế, tổ chức triển khai thực hiện, huy động các nguồn lực xã hội đã được các cơ quan, các cấp chính quyền quan tâm. Nhiều vụ án ma túy lớn, đường dây tội phạm ma túy bị điều tra bắt giữ và bị xử lý nghiêm theo pháp luật, từng bước làm chuyển biến tình hình ở một số điểm nóng; hoạt động kiểm soát ma túy trong đó có việc quản lý các loại tiền chất, chất gây nghiện đã được đẩy mạnh; tình trạng tái trồng cây có chứa chất mat úy đã giảm rõ rệt; Chương trình điều trị Methadone tiếp tục được triển khai, thực hiện có hiệu quả; công tác cai nghiện đã chuyển biến tích cực theo hướng tăng cai nghiện tự nguyện, giảm bắt buộc, công tác tiếp nhận người nghiện không có nơi cư trú ổn định vào cơ sở xã hội để điều trị, cắt cơn và phân loại đã được thực hiện tương đối tốt, bảo đảm an toàn trong các cơ sở cai nghiện.
Tuy nhiên, tình hình tội phạm ma túy, nghiện ma túy trên thế giới và trong nước đang diễn biến phức tạp, theo báo cáo của Bộ Công an, tỷ lệ người sử dụng ma túy tổng hợp đang gia tăng nhanh, nhất là ở các tỉnh phía nam, xuất hiện nhiều loại ma túy tổng hợp mới, nguy hiểm ở Việt Nam và trên thế giới, chưa có biện pháp tối ưu để kiểm soát, dự phòng và điều trị.
Trách nhiệm của một số Bộ, ngành, cơ quan, địa phương nhất là vai trò, trách nhiệm người đứng đầu chưa được đề cao. Một số địa phương chưa quan tâm đúng mức, có nơi còn buông lỏng, không chú trọng công tác này, nên đã để xảy ra việc người cai nghiện bắt buộc tại cơ sở cai nghiện ở một số địa phương phá cơ sở, bỏ trốn tập thể gây tâm lý hoang mang lo lắng trong nhân dân.
Hệ thống pháp luật, cơ chế chính sách còn chưa đồng bộ, một số văn bản hướng dẫn còn chậm. Công tác phối hợp chưa thường xuyên, chặt chẽ, chưa đi vào thực chất, công tác thống kê người sử dụng, người nghiện ma túy chưa được thực hiện thống nhất trong toàn quốc. Nguồn lực chưa đáp ứng yêu cầu, chưa huy động được nhiều nguồn lực xã hội.
Công tác tuyên truyền chưa phát huy hiệu quả trong nhóm đối tượng có nguy cơ cao; một bộ phận nhân dân; nhất là thanh, thiếu niên chưa nhận thức đầy đủ tác hại của ma túy, đặc biệt là ma túy tổng hợp; ý thức chấp hành pháp luật về phòng, chống ma túy và cai nghiện ma túy còn hạn chế.
Để khắc phục những tồn tại trên, Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam yêu cầu: Bộ Công an trình Thủ tướng Chính phủ sửa đổi, bổ sung Quyết định số 127/2009/QĐ- TTg ngày 26/10/2009 của Thủ tướng Chính phủ ban hành chế độ báo cáo thống kê về phòng, chống ma túy trước ngày 31/12/2018 để thống nhất về biểu mẫu thống kê người sử dụng, người nghiện ma túy trên toàn quốc. Tiếp tục tăng cường việc kiểm soát các hoạt động hợp pháp liên quan đến ma túy và tiền chất, tránh để các đối tượng lợi dụng sản xuất ma túy tổng hợp.
Bộ Y tế tiếp tục duy trì việc điều trị thay thế cho người nghiện ma túy bằng Methadone trên cả nước; nghiên cứu, tổ chức thí điểm việc sử dụng các bài thuốc cắt cơn, điều trị ma túy phù hợp với điều kiện thực tế tại Việt Nam; tiếp thu ý kiến của các Bộ, ngành, địa phương hoàn thiện báo cáo 10 năm thực hiện Chương trình điều trị nghiện các chất dạng thuốc phiện bằng Methadone; chủ động tiến hành tổng kết, đánh giá việc thực hiện Chương trình này. Chỉ đạo thực hiện có hiệu quả mục tiêu 90- 90-90 theo cam kết của Chính phủ Việt Nam. Xây dựng chiến lược quốc gia kết thúc đại dịch AIDS ở Việt Nam theo chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ tại Văn bản số 12296/VPCP- KGVX ngày 18/12/2018 của Chính phủ.
Bộ Lao động- Thương binh và Xã hội, Bộ Kế hoạch và Đầu tư, Bộ Tài chính rà soát việc bố trí, cấp, sử dụng kinh phí đầu tư trung hạn giai đoạn 2016- 2020 để cải tạo, sửa chữa cơ sở vật chất, bổ sung trang thiết bị cho các cơ sở cai nghiện ma túy công lập tại 38 tỉnh, thành phố theo chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ và Nghị quyết số 124/NQ- CP ngày 6/10/2018 của Chính phủ.
Ủy ban nhân dân các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương tăng cường công tác quản lý người sử dụng, người nghiện ma túy và cai nghiện ma túy trên địa bàn, bố trí kinh phí địa phương, sử dụng kinh phí đầu tư trung hạn đúng mục đích trong việc cải tạo, sửa chữa nâng cấp cơ sở cai nghiện ma túy bắt buộc bảo đảm điều kiện sinh hoạt, học tập, lao động trị liệu cho người cai nghiện ma túy theo chỉ đạo của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ. Bảo đảm không để xảy ra hiện tượng người cai nghiện ma túy phá cơ sở, bỏ trốn tập thể./.
TM
