Tham dự Hội nghị có đồng chí Trương Hòa Bình, Ủy viên Bộ Chính trị, Phó Thủ tướng thường trực Chính phủ; GS.TS.Nguyễn Thanh Long, Bộ trưởng Bộ Y tế; ngài Daniel J. Kritenbrink, Đại sứ Hoa Kỳ tại Việt Nam; ông Kamal Malhotra, Điều phối viên thường trú Liên hợp quốc tại Việt Nam; đồng chí Đặng Thuần Phong, Phó Chủ nhiệm Ủy ban về các vấn đề xã hội của Quốc hội; đồng chí Cao Huy, Phó Chủ nhiệm Văn phòng Chính phủ; đồng chí Đỗ Xuân Tuyên, Thứ trưởng Bộ Y tế; đồng chí Trần Văn Thuấn, Thứ trưởng Bộ Y tế; TS.Kidong Park,Trưởng đại diện WHO tại Việt Nam. Cùng dự có gần 300 đại biểu gồm lãnh đạo và thành viên Ủy ban Quốc gia phòng, chống AIDS và phòng, chống tệ nạn ma túy, mại dâm, lãnh đạo một số bộ, ngành, đơn vị liên quan; đồng chí nguyên lãnh đạo Bộ Y tế; các bệnh viện/Viện Trung ương, cơ sở Giáo dục đào tạo; các tổ chức trong nước và quốc tế; đại diện các nhóm hưởng lợi (mạng lưới người có H...), các tổ chức dựa vào cộng đồng. Tại đầu cầu trực tuyến của 63 tỉnh, thành phố tham dự có đại diện lãnh đạo UBND và lãnh đạo các Sở ban, ngành.
Tháng hành động quốc gia phòng, chống HIV/AIDS năm 2020, Việt Nam tập trung vào chủ đề: “30 năm ứng phó và cơ hội chấm dứt đại dịch AIDS tại Việt Nam”.
Phó Thủ tướng Thường trực Chính phủ Trương Hòa Bình phát biểu tại buổi lễ...
Phát biểu khai mạc Lễ mít tinh, Bộ trưởng Bộ Y tế Nguyễn Thanh Long cho biết: Trong 30 năm qua, công tác quản lý, chỉ đạo hoạt động phòng, chống HIV/AIDS luôn được Đảng và Nhà nước quan tâm, coi trọng. Hệ thống văn bản quy phạm pháp luật cũng sớm được ban hành, cập nhật, hoàn thiện, tạo hành lang pháp lý quan trọng cho việc triển khai hiệu quả công tác này. Tổ chức mạng lưới phòng, chống AIDS phát triển, thay đổi phù hợp và đáp ứng tốt các nhiệm vụ theo từng thời kỳ. Hoạt động dự phòng lây nhiễm HIV ngày càng đa dạng và hiệu quả. Cụ thể, triển khai cung cấp bơm kim tiêm miễn phí tại 52 tỉnh, phát bao cao su miễn phí tại 55 tỉnh, điều trị thay thế nghiện các chất dạng thuốc phiện bằng thuốc Methadone ở 63 tỉnh/thành phố cho hơn 52.000 bệnh nhân, ba năm gần đây, cả nước đã triển khai điều trị dự phòng trước phơi nhiễm cho hơn 13.000 người. Đến nay, công tác tư vấn xét nghiệm HIV được triển khai đa dạng, bảo đảm tính sẵn có và tăng khả năng tiếp cận dịch vụ cho các nhóm có hành vi nguy cơ cao. Hiện cả nước có hơn 1.200 phòng xét nghiệm sàng lọc, bao phủ 100% tuyến huyện. Có 170 phòng xét nghiệm khẳng định HIV, bao phủ 100% tỉnh/thành phố. Xét nghiệm khẳng định HIV được mở rộng xuống tuyến huyện, hết năm 2018 đã có 55 phòng xét nghiệm khẳng định HIV tuyến huyện.
Theo báo cáo, đến hết tháng 9/2020, cả nước đang điều trị cho 150.984 bệnh nhân HIV tại 446 cơ sở điều trị và 652 cơ sở cấp phát thuốc. Nhiều mô hình điều trị đã được triển khai nhằm nâng cao hiệu quả điều trị như: mô hình kết hợp vừa điều trị thuốc kháng HIV vừa điều trị MMT; điều trị phối hợp Lao/HIV; xét nghiệm và điều trị; cung cấp các can thiệp dự phòng tại cơ sở điều trị HIV; mô hình Treatment 2.0; điều trị nhanh, điều trị trong ngày và cấp phát thuốc nhiều tháng; mô hình điều trị cho cặp bạn tình dị nhiễm. Tỷ lệ lây truyền HIV từ mẹ sang con ở trẻ được điều trị dự phòng bằng ARV liên tục giảm từ năm 2012 đến nay, trong 4 năm gần đây đều dưới mức 2,5%. Số người nhiễm HIV, mắc AIDS, tử vong liên quan đến AIDS giảm 2/3 trong 15 năm qua.
Số ca nhiễm HIV/AIDS giảm nhanh, ngày càng được kiểm soát tốt, đạt các chỉ tiêu đề ra, được cộng đồng quốc tế đánh giá là điểm sáng về phòng, chống HIVAIDS. Trong đó, duy trì tỷ lệ nhiễm HIV trong cộng đồng dân cư dưới 0,3%; số các trường hợp nhiễm HIV được phát hiện mới từng năm có xu hướng giảm từ năm 2007 đến nay. Giai đoạn 2005 -2007, trung bình phát hiện mới hơn 28.000 trường hợp nhiễm HIV một năm. Giai đoạn 2008 -2012, trung bình mỗi năm phát hiện mới hơn 17.000 trường hợp và từ năm 2012 đến nay, trung bình mỗi năm cả nước phát hiện mới 10.000 trường hợp nhiễm HIV.
Bộ trưởng Bộ Y tế nêu rõ, sự vào cuộc của toàn bộ hệ thống chính trị, huy động sự tham gia tích cực của cộng đồng, của người dân bao gồm cả những người mắc bệnh, sự chủ động, tích cực, đúng đắn trong tham mưu, tổ chức thực hiện của lực lượng y tế đặc biệt là đội ngũ chuyên trách là nhân tố quan trọng góp phần vào thành công của công cuộc phòng, chống AIDS; mở rộng hợp tác quốc tế, đặc biệt với Hoa Kỳ và một số quốc gia khác; sự phối hợp của Bộ, ngành, các cơ quan của Đảng, Chính phủ, Quốc hội, các cơ quan tư pháp đã phối hợp chặt chẽ trong việc hình thành hệ thống pháp lý quan trọng để triển khai các hoạt động một cách nhịp nhàng, ăn khớp, tạo nền tảng, sức mạnh cho thắng lợi trong cuộc chiến này.
Nhờ những thành tựu và kinh nghiệm quý báu, Việt Nam đã được ghi nhận là một trong 4 quốc gia có chất lượng điều trị HIV/AIDS đứng hàng đầu thế giới, cùng với Anh, Đức và Thụy Sỹ.
“Với kinh nghiệm 30 năm phòng, chống HIV/AIDS cùng với những kết quả đã đạt được, Việt Nam đang tự tin tiến tới chấm dứt dịch bệnh AIDS vào năm 2030”, Bộ trưởng nhấn mạnh.
...và trao tặng Huân chương lao động cho các tập thể, cá nhân
Phát động hưởng ứng Tháng hành động quốc gia phòng, chống HIV/AIDS và Ngày Thế giới phòng, chống AIDS, Phó Thủ tướng thường trực Chính phủ Trương Hòa Bình cho biết: kể từ khi người nhiễm HIV được phát hiện lần đầu tiên vào năm 1990, đến năm 2020, những kết quả đã đạt được trong suốt 30 năm qua trong công cuộc phòng, chống HIV/AIDS, bài học kinh nghiệm và Chiến lược quốc gia phòng, chống HIV/AIDS mới được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt chính là những cơ hội chấm dứt dịch bệnh AIDS ở Việt Nam vào năm 2030.
Phó Thủ tướng thường trực Chính phủ Trương Hòa Bình yêu cầu lãnh đạo các cấp, ngành, đoàn thể từ Trung ương đến địa phương không chủ quan, dịch HIV/AIDS có thể bùng phát trở lại. Đây là việc cần phải làm và chúng ta càng làm sớm thì càng tiết kiệm, càng hiệu quả. Điều này đúng ở cả cấp độ từng địa phương và cấp quốc gia. Đầu tư cho phòng, chống HIV/AIDS không chỉ mang lại hiệu quả lớn về sức khỏe, mà còn góp phần ổn định an ninh trật tư và phát triển kinh tế - xã hội của từng địa phương và của cả nước. Quốc hội đã ban hành Luật sửa đổi bổ sung một số điều của Luật phòng, chống HIV/AIDS; Chính phủ đã ban hành Chiến lược quốc gia kết thúc dịch bệnh AIDS vào năm 2030, các địa phương cần chủ động xây dựng và trình cấp thẩm quyền phê kế hoạch phòng, chống HIV/AIDS cho đến năm 2030, trước mắt cho giai đoạn trung hạn 2021-2025. Tăng cường đầu tư, phân bổ ngân sách, bảo đảm tài chính cho công tác phòng, chống HIV/AIDS; lồng ghép nội dung phòng, chống HIV/AIDS vào kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội của địa phương.
Đối với Ngành y tế: Phát huy mọi nguồn lực hiện có, kết hợp với ứng dụng tiến bộ vượt bậc của cách mạng công nghiệp 4.0, tiếp tục tăng cường, mở rộng độ bao phủ và nâng cao chất lượng các dịch vụ khám chữa bệnh, can thiệp giảm tác hại, tư vấn xét nghiệm HIV, chăm sóc, điều trị HIV/AIDS. Thực hiện tốt công tác liên thông trong khám chữa bệnh, bảo đảm mọi người dân đều được chăm sóc sức khỏe, đặc biệt tạo điều kiện thuận lợi tối đa cho người dân tiếp cận các dịch vụ dự phòng lây nhiễm HIV; người có hành vi nguy cơ cao tiếp cận sớm dịch vụ xét nghiệm HIV; người nhiễm HIV được tiếp cận điều trị bằng thuốc kháng vi rút ARV sớm và tham gia bảo hiểm y tế. Làm tốt công tác truyền thông để mọi người dân hiểu được và không kỳ thị người mắc, nhiễm HIV/AIDS.
Đối với các tổ chức xã hội, cộng đồng: cần tham gia tích cực, mạnh mẽ hơn nữa vào các hoạt động phòng, chống HIV/AIDS nhất là việc cung cấp các dịch vụ phòng, chống HIV/AIDS cho các nhóm đích của mình. Các cơ quan chính phủ thời gian tới cũng cần giúp Chính phủ nghiên cứu đề xuất tạo môi trường và cơ chế thuận lợi cho sự tham gia của các tổ chức xã hội trong công tác phòng, chống HIV/AIDS.
Phó Thủ tướng cũng thể hiện mong muốn và đề nghị Chính phủ các nước, các cá nhân và tổ chức quốc tế tiếp tục quan tâm ủng hộ cả về tài chính và kỹ thuật để giúp Việt Nam. Sự ủng hộ về kinh phí của các quý vị là rất cần thiết, tuy nhiên sự hỗ trợ về kỹ thuật của các tổ chức quốc tế là rất quan trọng, giúp Việt Nam tiếp cận nhanh hơn với khoa học kỹ thuật, các sáng kiến mới, các thực hành tốt từ đó giúp Việt Nam có thể đạt được các mục tiêu đã đề ra.
Tại Hội nghị, Phó Thủ tướng Trương Hòa Bình cũng trao tặng Huân chương lao động cho các tập thể và cá nhân có thành tích xuất sắc trong công tác phòng, chống HIV/AIDS./.
Kim Dung
